Psychologenpraktijk
Yves Coene

Minstens één Belg op vier zou op een bepaald moment in zijn leven kampen met geestelijke gezondheidsproblemen. In onze samenleving heerst nog steeds een taboe over onze geestelijke gezondheid en over psychische problemen. We praten er liever niet over. Bijna 60% van wie psychische problemen heeft, zwijgt en zoekt daarvoor ook geen hulp: omwille van schaamte of ‘Ik wil ze er niet mee lastig vallen’ of nog andere redenen. Nochtans verdienen deze problemen zorg en aandacht.

De eerste stap bestaat erin jouw geestelijke gezondheidsproblemen te bespreken met een persoon uit je omgeving. Dit is zeker geen gemakkelijk stap, maar het is wel een zeer belangrijke. Je familie, vrienden, de personen die je vertrouwt op school, op het werk, in de verenigingen, je huisarts… kunnen je meer bieden dan je denkt!

Jouw persoonlijk netwerk volstaat soms niet, je zal mogelijks ook professionele hulp dienen in te schakelen. Het is niet altijd makkelijk om snel en tijdig de weg te vinden naar de gepaste zorg. Het praktische en financiële aspect kunnen een drempel zijn om die stap te zetten naar geestelijke gezondheidszorg/psychotherapie.

Psychotherapie is weliswaar een gekend woord, maar toch bestaan er veel misverstanden over. Zelfs mensen die psychotherapie volgden, omschrijven meestal op zeer uiteenlopende wijze wat ze ervaren en geleerd hebben, al naargelang de aard van het probleem waarvoor ze hulp hebben gezocht. Het is niet verwonderlijk dat ze therapie gaan definiëren vanuit de problematiek waaraan ze zelf hebben gewerkt.

De ene zegt: 'Therapie heeft me verlost van mijn angsten'; de andere stelt: 'In therapie hebben mijn vrouw en ik allerlei misverstanden besproken, en nu kunnen we verder met veel minder wrijvingen'. Weer een andere verklaart: 'Therapie is de bevrijding van de ervaringen uit het verleden waarin ik nog te veel vastgeroest zat'. Iedereen zal zijn eigen definitie geven van psychotherapie, en wel in functie van wat het voor hen persoonlijk heeft betekend. Maar het maakt wel duidelijk dat psychotherapie veel gezichten kan hebben, misschien wel evenveel als er mensen zijn ...

De therapeuten zelf maken het er ook niet gemakkelijker op. Ook zij hanteren veel verschillende omschrijvingen, deels samenhangend met de therapeutische richting waarin ze werden opgeleid, deels afhankelijk van de nadruk die ze leggen op sommige aspecten.

Enkele voorbeelden:

• therapie is het op gang brengen van verandering
• therapie is gericht op het krijgen van inzicht
• het doel van therapie is het aanleren van nieuw gedrag
• therapie is: 'Een gezonde weg vinden voor de levensenergie'
• in therapie moeten mensen zichzelf vinden en worden
• therapie komt neer op het afleren van negatieve gewoonten

Voor niet-ingewijde kan het niet anders dan moeilijk zijn om uit al deze verschillende bepalingen de bedoeling van psychotherapie te snappen en een idee te krijgen van wat het eigenlijk betekent om in therapie te gaan.

Meer informatie omtrent de verschillende psychotherapievormen

‍Psychotherapie is er, volgens mijn mening, op de eerste plaats op gericht om jezelf ‘terug te vinden’ en om verandering op gang te brengen.

De cliëntgerichte psychotherapie, mijn invalshoek, gaat uit van de unieke beleving van de cliënt. We staren ons niet onmiddellijk blind op de oorzaken van de klachten maar tijdens de gesprekssessies bekijken we samen wat er in je omgaat: 'Hoe beleef je de klachten die je ervaart?', 'Waar wil je heen?', 'Wat belemmert je om te zijn wie je bent en te doen wat je wil?'.

Meer informatie omtrent cliëntgerichte psychotherapie

Ieder mens heeft bepaalde karaktertrekken of persoonlijkheidskenmerken. Dat zijn min of meer vaste patronen in je gedrag, denken en voelen. Iedereen heeft wel eens problemen, maar als je redelijk in staat bent om met lastige situaties om te gaan en je je kan aanpassen in sociale situaties, dan is er over het algemeen weinig aan de hand. We spreken van een persoonlijkheidsprobleem of persoonlijkheidsstoornis als een structureel aanwezig, inflexibel patroon in je gedachten en als sommige gevoelens en gedrag ervoor zorgen dat je niet goed kan functioneren.

‍

Mensen met persoonlijkheidsproblemen hebben vaak al heel lang problemen in de omgang met zichzelf en anderen. Ze kunnen door mensen in hun nabije omgeving gezien worden als lastig, star en koppig. Hierdoor staan intieme relaties, vriendschappen of familiebanden onder druk. Mensen met een persoonlijkheidsstoornis hebben vaak snel ruzie met anderen. Daarbij voelen zij emoties veel langer en heftiger aan dan anderen. Hun gedrag kan impulsief of destructief zijn, gericht naar henzelf of anderen. Soms hebben ze geleerd om anderen te wantrouwen, of zich juist op te offeren om een strijd uit de weg te gaan. Vaak lopen ze daardoor vast in werk of studies, relaties en vriendschappen.  Bij een persoonlijkheidsstoornis zijn bepaalde eigenschappen erg aanwezig. U bent bijvoorbeeld extreem gevoelig voor kritiek, u heeft heel erge bindingsangst of verlatingsangst, u doet dingen zonder na te denken, u bent erg afhankelijk, perfectionistisch of eerder verlegen.

Het ontstaan van een persoonlijkheidsstoornis heeft te maken met erfelijkheid, aanleg en omgevingsfactoren. Je aanleg en wat je leert van anderen bepaalt namelijk hoe je omgaat met je gevoelens en emoties. Dit heeft weer invloed op hoe jij met bepaalde situaties omgaat en je je gedraagt.

Meestal is er sprake van een combinatie van biologische, psychologische en sociologische factoren. Door de combinatie van erfelijke kwetsbaarheid, je bestaande persoonlijkheid en een negatieve ervaring of door negatieve invloed van je omgeving kan je een persoonlijkheidsstoornis ontwikkelen. 

‍

Sommige mensen zijn kwetsbaar om een persoonlijkheidsstoornis te krijgen. Dat komt: 

• vooral door een erfelijke aanleg

in combinatie met andere omstandigheden, zoals:

• lichamelijke mishandeling
• seksueel misbruik
• emotioneel misbruik of verwaarlozing door ouders
• als jong kind niet goed gehecht zijn geraakt aan ouders
• overbescherming door ouders
• opgroeien bij ouders die niet goed kunnen opvoeden
• psychische problemen bij ouders
• het verlies van ouders door overlijden of echtscheiding
• gepest zijn

Belemmeringen door persoonlijkheidsproblemen

Concreet kan dit inhouden dat je functioneren wordt belemmerd door bijvoorbeeld:

• sterke angst om relaties aan te gaan, angst voor afwijzing
• confrontaties uit de weg te gaan, problemen niet aan te pakken en op te lossen
• te sterke behoefte aan controle en perfectie
• te weinig vertrouwen in eigen kunnen, sterke angst om dingen alleen te doen
• weinig grip op emoties, onvoorspelbaar gedrag
• sterk op jezelf en op eigenbelang gericht, snel gekrenkt
• te sterke behoefte in de belangstelling te staan, aandacht zoeken
• onverantwoord en roekeloos gedrag

Hulp bij persoonlijkheidsproblemen/
persoonlijkheidsstoornis.

Ik help je graag verder. Samen met jou werk ik aan het omgaan met een persoonlijkheidsprobleem of kenmerken daarvan. Het psychotherapeutisch werk wordt voorafgegaan door een grondig persoonlijkheidsonderzoek. In de eigenlijke psychotherapie werken we aan je vaardigheden in het omgaan met lastige situaties, gedachten, emoties en sociale contacten. 

Om te leren leven met een persoonlijkheidsproblematiek is het belangrijk dat u weet wat uw valkuilen zijn, waar die vandaan komen en hoe ze tot problematische patronen hebben geleid. Het omzetten van die dysfunctionele patronen in meer aangepaste patronen zal onze focus worden.